Thoát vị đĩa đệm - một căn bệnh thường gặp ở người trưởng thành - gây đau nhức kéo dài, tê bì tay chân và thậm chí có thể dẫn đến tàn phế. Trung tâm Chấn thương chỉnh hình sẽ chia sẻ chi tiết về 15 phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm hiệu quả nhất thông qua bài viết này.
Tổng quan về thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm bị lệch, trượt hoặc thoái hóa, làm phần nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài và ảnh hưởng đến dây thần kinh và tủy sống. Hai dạng phổ biến của thoát vị đĩa đệm là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.
Tùy thuộc vào vị trí đĩa đệm bị thoát vị, người bệnh có thể gặp các triệu chứng bao gồm đau nhức, tê, ngứa, yếu cơ và khó cầm nắm đồ đạc. Một số trường hợp không có triệu chứng khiến việc điều trị thoát vị đĩa đệm trở nên khó khăn hơn.
Thoát vị đĩa đệm thường xuất hiện do lão hóa hoặc các hoạt động không khoa học trong sinh hoạt hàng ngày, tai nạn lao động, tai nạn giao thông hoặc chấn thương thể thao. Các yếu tố nguy cơ bao gồm béo phì, công việc mang vác nặng, cúi gập nhiều, vặn người sang một bên, yếu tố di truyền và hút thuốc lá.
Thoát vị đĩa đệm hiếm khi chèn ép toàn bộ ống sống, thường ảnh hưởng đến một số vùng bị tổn thương trên cơ thể. Người bệnh có thể gặp cảm giác đau nhức cánh tay, tê bì, mất cảm giác, không kiểm soát được tiểu tiện hay đại tiện, teo tay và/hoặc chân, gây mất khả năng di chuyển và tàn phế nghiêm trọng nhất.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ
Tương tự như các bệnh lý khác, việc điều trị thoát vị đĩa đệm cần được thực hiện sớm để kiểm soát bệnh hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Do đó, bạn nên đến cơ sở y tế khi:
- Các triệu chứng chuyển biến xấu hơn, cản trở hoạt động hàng ngày.
- Rối loạn chức năng bàng quang, ruột do thoát vị đĩa đệm.
- Mất cảm giác ở đùi trong, mặt sau chân và khu vực xung quanh trực tràng.
Để chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ tiến hành một số biện pháp kiểm tra như hỏi thăm tiền sử bệnh, kiểm tra cột sống, đánh giá mức độ đau và các cuộc kiểm tra phản xạ, sức mạnh cơ bắp và khả năng đi lại.
Chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, CT hoặc MRI cũng có thể được sử dụng để xác định vị trí đĩa đệm bị thoát vị và dây thần kinh bị ảnh hưởng. Thuật toán này giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả.
Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm hiệu quả
Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ ảnh hưởng của thoát vị đĩa đệm, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị phù hợp. Hiện nay, các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm bao gồm:
Điều trị không dùng thuốc
-
Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi giúp giảm sưng tấy và làm cho tổn thương có thời gian phục hồi. Tuy nhiên, bạn không nên nghỉ quá lâu để tránh cơ và khớp bị co cứng.
-
Vật lý trị liệu: Bài tập và các kỹ thuật trị liệu như kéo căng cơ và các bài tập thể dục nhịp điệu có thể giúp cải thiện triệu chứng thoát vị đĩa đệm.
-
Massage: Massage giúp giảm đau, tăng tuần hoàn máu và hỗ trợ tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, trước khi chọn massage, hãy trao đổi với bác sĩ để chọn loại phù hợp nhất.
-
Liệu pháp nhiệt độ: Chườm lạnh và chườm nóng có thể được áp dụng để điều trị các triệu chứng đau do thoát vị đĩa đệm. Tùy thuộc vào tình trạng, bạn có thể luân phiên sử dụng cả hai phương pháp.
-
Liệu pháp xung điện: Các xung điện mô phỏng hoạt động của tín hiệu thần kinh và giúp giảm đau, tăng cường sức mạnh cơ bắp và sửa chữa tổn thương.
-
Phương pháp Chiropractic: Phương pháp nắn chỉnh xương khớp có thể giúp giảm đau ở vùng lưng dưới, nhưng cần thận trọng với thoát vị đĩa đệm ở cổ để tránh nguy cơ đột quỵ.
Điều trị nội khoa
Ngoài những phương pháp điều trị hỗ trợ, bác sĩ có thể kết hợp sử dụng thuốc để làm giảm triệu chứng và giúp cảm thấy dễ chịu hơn.
-
Thuốc giảm đau không kê đơn: Nếu cơn đau từ nhẹ đến trung bình, thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen hoặc naproxen sodium có thể được sử dụng.
-
Tiêm thuốc steroid: Trong trường hợp các biện pháp nghỉ ngơi, thuốc giảm đau dạng uống và vật lý trị liệu không hiệu quả, tiêm thuốc steroid vào khu vực dây thần kinh cột sống có thể giúp giảm sưng tấy và đau do thoát vị đĩa đệm.
Điều trị ngoại khoa
Hầu hết các trường hợp thoát vị đĩa đệm không cần phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu các phương pháp điều trị không dùng thuốc và điều trị nội khoa không hiệu quả, có thể lựa chọn phương pháp phẫu thuật.
-
Mổ hở: Phương pháp mở ống sống hoặc giải nén cột sống sau. Bác sĩ sẽ cắt bỏ một phần của vòng khung xương để giải phóng áp lực lên tủy sống và các rễ thần kinh.
-
Vi phẫu: Phương pháp cắt bỏ là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất. Bác sĩ sẽ tạo một vết rạch nhỏ và sử dụng các dụng cụ đặc biệt để loại bỏ phần đĩa đệm gây áp lực lên rễ thần kinh.
-
Nội soi: Phẫu thuật nội soi chữa thoát vị đĩa đệm thông qua một đường nhỏ trên da. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi và dụng cụ phẫu thuật để giải phóng áp lực cho dây thần kinh và tủy sống.
-
Hợp nhất cột sống: Kết hợp hai đĩa đệm lại là một phương pháp hợp nhất cột sống. Sau khi phẫu thuật, người bệnh cần phải nằm viện một vài ngày để theo dõi và hướng dẫn về vận động và vật lý trị liệu.
- Thay đĩa đệm nhân tạo: Phẫu thuật này thường được chỉ định khi điều trị bảo tồn không đạt được kết quả khả quan. Bác sĩ sẽ thay đổi đĩa đệm bị hư bằng đĩa nhân tạo để giảm áp lực lên rễ thần kinh.
Phòng ngừa tái phát sau điều trị
Để bảo vệ cột sống và ngăn ngừa thoát vị đĩa đệm tái phát, bạn nên chú ý các biện pháp phòng ngừa sau điều trị:
- Luôn ngồi và đứng thẳng.
- Gác một chân lên khi phải đứng lâu để giảm áp lực lưng.
- Tránh nâng vật nặng quá 2,5kg.
- Nếu nâng vật nặng, hãy ngồi xổm rồi từ từ nâng lên, tránh uốn cong vùng thắt lưng.
- Duy trì cân nặng ổn định để không gây áp lực cho cột sống.
- Tránh hút thuốc lá để tránh xơ cứng động mạch và hỏng các đĩa đệm.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và bổ sung thực phẩm tốt cho xương.
- Vận động điều độ theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Thoát vị đĩa đệm là một căn bệnh phổ biến ở Việt Nam, với tỷ lệ chiếm đến 30% dân số. Việc điều trị thoát vị đĩa đệm cần thời gian và sự hợp tác của bệnh nhân. Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, với đội ngũ chuyên gia hàng đầu và trang thiết bị hiện đại, sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc chẩn đoán và điều trị thoát vị đĩa đệm.
Để đặt lịch hẹn và được tư vấn bởi các chuyên gia tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ.