Giới thiệu
Trong đời sống hàng ngày, chúng ta thường gặp rất nhiều loại cây có nhiều công dụng đáng kinh ngạc. Và trong số đó, không thể không nhắc đến một loại cây mạnh mẽ và sống dai, đó chính là cây cỏ tranh. Từ cây cỏ tranh, ta có thể chế biến thành vị thuốc có tên gọi là Bạch Mao Căn. Với những công dụng tuyệt vời, Bạch Mao Căn đã được tìm hiểu và sử dụng rộng rãi trong Đông Y. Hãy cùng khám phá về các công dụng của loại vị thuốc này trong bài viết dưới đây.
Thu hoạch và sơ chế
Bạch Mao Căn, hay còn được gọi là Rhizoma Imperatae cylindricae, là phần thân rễ đã phơi hay sấy khô của cây cỏ tranh (Imperata cylindrica P.Beauv), thuộc họ lúa (Poaceae). Cây cỏ tranh là một loại cây cỏ sống lâu năm, với thân rễ lan dài mọc đất. Lá cây dọc, hẹp, dài, cứng, gân lá ở giữa phát triển, mặt trên ráp, mặt dưới nhẵn, mép lá sắc. Hoa nhỏ màu trắng bạc, mọc hoang khắp nơi trên khắp đất nước.
Bạch Mao Căn thường được thu hoạch vào mùa thu và mùa xuân, khi trời khô ráo. Phần thân trên cổ rễ được cắt bỏ, rửa sạch đất cát và cắt bỏ bẹ, lá và rễ con, sau đó phơi khô. Rễ khi đã phơi khô có màu trắng ngà đến vàng nhạt, có nhiều đốt, không mùi, không vị, nhưng độ ngọt nhẹ.
Tính vị, qui kinh và thành phần
Bạch Mao Căn có vị ngọt và tính hàn, qui kinh vào Tâm, Tỳ, Vị trong Đông Y. Thành phần của Bạch Mao Căn bao gồm glucoza, fructoza, acid hữu cơ và muối khoáng.
Công dụng và cách sử dụng
Bạch Mao Căn có nhiều công dụng trong Đông Y như lương huyết, chỉ huyết, thanh nhiệt, lợi tiểu. Với những tác dụng này, Bạch Mao Căn có thể chữa trị thổ huyết, nục huyết, tiểu tiện ra máu, chảy máu cam do huyết nhiệt, nhiệt bệnh khát nước bứt rứt, hoàng đản, thủy thũng do viêm thận cấp tính. Ngoài ra, Bạch Mao Căn còn giúp điều trị tiểu khó, ít và buốt.
Để sử dụng Bạch Mao Căn, bạn có thể dùng từ 10-40g mỗi ngày, dưới dạng thuốc sắc. Nếu sử dụng Bạch Mao Căn tươi, bạn có thể dùng từ 30-60g.
Những lưu ý khi sử dụng Bạch Mao Căn
Nên tránh sử dụng Bạch Mao Căn đối với người có hư hỏa, không có thực nhiệt. Đối với phụ nữ mang thai, cần thận trọng khi sử dụng Bạch Mao Căn.
Các bài thuốc truyền thống sử dụng Bạch Mao Căn
Dưới đây là một số bài thuốc truyền thống sử dụng Bạch Mao Căn:
-
Chè lợi tiểu: râu ngô 40g, xa tiền 25g, bạch mao căn 30g, cúc hoa 5g. Sắc uống trong ngày. Bài thuốc này giúp thông tiểu, giải độc, rất tốt cho bệnh nhân mắc sỏi thận, người bí tiểu, đái rắt và thích ăn đồ ăn nóng.
-
Như thần thang (thánh huệ phương) chữa phổi nóng, hen cò cử: sắc uống Bạch Mao Căn lúc còn nóng, thường sau bữa ăn.
-
Ma căn thang chữa đái ra máu: bạch mao căn, khương thán, thêm mật ong trăng, sắc uống.
-
Bạch Mao Căn, chi tử: sắc uống nóng sau ăn hoặc trước khi đi ngủ. Bài thuốc này có tác dụng điều trị chảy máu cam thể phế vị thực nhiệt, tâm hỏa bốc. Uống 1-3 thang sẽ có kết quả tốt.
Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Bắc Giang đã sử dụng Bạch Mao Căn như một trong những vị thuốc quan trọng để chữa trị các bệnh sỏi thận, sỏi tiết niệu, giúp lợi tiểu và tiêu thũng. Thường kết hợp Bạch Mao Căn với các vị thuốc khác như Kim tiền thảo, Xa tiền tử để tăng hiệu quả điều trị. Tuy cây cỏ tranh là một loại cây thông dụng, nhưng việc sử dụng nó cần phải được hướng dẫn bởi bác sỹ chuyên gia.
Hãy đến Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Bắc Giang để được đội ngũ nhân viên y tế nhiệt tình và tay nghề cao thăm khám và điều trị.
BỆNH VIỆN Y HỌC CỔ TRUYỀN TỈNH BẮC GIANG Y ĐỨC - CHẤT LƯỢNG - THÂN THIỆN Địa chỉ: Số 02 đường Nguyễn Danh Vọng, phường Trần Nguyên Hãn, thành phố Bắc Giang Điện thoại: 0976 039 710 - 02043 662 169 Web: yhctbg.vn
Hình ảnh minh họa: Bạch Mao Căn
