Ở cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe đến thuật ngữ "phản đồ" và "phản phúc", nhưng để hiểu rõ ý nghĩa của chúng thì không hề dễ dàng. Đó không chỉ là câu hỏi thường gặp mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa và sự tò mò.
Mới đây, trong diễn đàn võ phái Thiều gia, một bạn đã đưa ra những cụm từ "phản phúc" và "phản đồ" để mở cuộc trao đổi và thảo luận. Tuy nhiên, do quan điểm cá nhân của mỗi người khác nhau, các ý kiến trong diễn đàn vẫn chưa đạt được sự thống nhất.
Dường như đây là một chủ đề nhạy cảm nhưng lại rất có ý nghĩa, đặc biệt đối với những người trọng võ thuật. Mặt khác, sau khi tìm hiểu, tôi nhận thấy hiện chưa có nhiều nguồn thông tin trực tuyến nói về vấn đề "tế nhị" này.
Với tư cách là một người không chuyên về chủ đề này, tôi chỉ muốn chia sẻ và mong muốn được sự chỉ dẫn từ những người có kinh nghiệm, đóng góp ý kiến và trao đổi để làm rõ ý nghĩa của những cụm từ trên. Tôi hoàn toàn không có ý định quảng bá hay nhận thức làm điều gì đó, mục đích của tôi chỉ đơn giản là giúp mọi người hiểu rõ hơn và có thái độ chính xác trong cuộc sống, đồng thời giảm thiểu những hành động ngu xuẩn của ai đó.
Thế nào là phản phúc?
Trong tiếng Hán, từ "phản" có nghĩa là trái ngược, không phải là phản trong tiếng Việt. Nghĩa đó có thể là phản bội bạn bè, phản bội tổ quốc, vi phạm hiến pháp, vi phạm qui định, vi phạm môn qui...
Còn từ "phúc" có nghĩa là sự trở lại, lật lại, sự lặp đi lặp lại. Nói cách khác, phúc có thể hiểu là việc lặp lại cái vết xe, cái sự vấn đề...
"Phản phúc" trong tiếng Việt tức là hành vi phản lại chính mình, phản lại những gì đã hứa hẹn, đã thề non hẹn biển, đã hứa sắt son một lòng... Tiếp theo đó là hàng loạt các hành vi phản bội, vi phạm, làm trái lòng tin yêu của người đã tin tưởng, hỗ trợ mình...
Những người bị coi là "phản phúc" thường muốn khẳng định bản thân, thường quyết đoán và thường có tư tưởng rằng chỉ có mình mới là người tài giỏi, chỉ mình mới có thể "Cứu nguy phò khốn" và có sứ mạng "Phổ độ chúng sanh"...
Ranh giới giữa "phản bội" và "phản phúc" rất mong manh và khó phân biệt, đặc biệt khi những hành vi này xuất phát từ quan điểm cá nhân lệch chuẩn, thiếu sự đồng cảm và thói tham lam. Người bị coi là "phản phúc" có thể thực hiện những hành vi hoang đường, sai lầm và nếu không biết kiềm chế lòng tham (theo triết lý nhà Phật), họ có thể trở thành những người có tâm địa độc ác. Đó chính là lý do tại sao người ta nói "phản phúc còn trên tài cả phản bội".
Trong giới võ thuật, thuật ngữ "phản phúc" được sử dụng để chỉ những kẻ có hành vi lật lọng, lừa dối, có thái độ hai mặt, vi phạm môn qui, phản bội thầy, người đã có công dìu dắt và giúp đỡ mình... Tóm lại, đó là loại người xấu, kẻ "phản thầy lừa bạn" hay nói cách khác, là kẻ "phản đồ" - người không trung thành và hay gặp rắc rối.
Trong giang hồ và giới võ lâm, sự khí tiết "Tứ hải vi gia" (tôn trọng, hiếu thảo, cao thượng, mạnh mẽ) và "Trọng nghĩa khinh tài" (trọng trọng nghĩa không nhìn trọng tài phú) được đề cao. Do đó, những hành vi được coi là "phản phúc" và "phản đồ" bị xem thường và khinh bỉ trong giang hồ và giới võ lâm.
Dưới đây là một số ý kiến tranh luận trong diễn đàn về ý nghĩa của các cụm từ trên. Tôi xin giới thiệu để mọi người tham khảo và trao đổi ý kiến.
Tham gia ngày Jul 2012 Đến từ HCM Bài gửi 25
Một thành viên trong diễn đàn đã đóng góp ý kiến sau:
"Phản phúc" trong tiếng Trung có thể được viết là 反复 hoặc 反覆 [phiên âm: fǎnfù]. 反覆 được sử dụng ở cả Trung Quốc và Đài Loan, tuy nhiên, tại Trung Quốc, người ta thường dùng 反复 nhiều hơn. Tương tự, ở Đài Loan, cũng chấp nhận 反复, nhưng 反覆 lại được sử dụng phổ biến hơn.
Từ "phúc" trong trường hợp này có ý nghĩa là sự trở lại, lật lại, sự lặp đi lặp lại. Từ "phúc" trong tiếng Hán Việt có số nét là 18, và bộ thủ là "Á". Trên phúc có chứa ý nghĩa là lật lớp che ra, để lộ mặt. Từ "phản" trong tiếng Hán Việt có số nét là 4, và bộ thủ là "Hựu". Ý nghĩa của "phản" là phản kháng, lật/trở ngược lại.
Tóm lại, "phản phúc" có thể hiểu là việc trở mặt, phản lại người tin tưởng hoặc có ơn với mình ngay khi có điều kiện thuận lợi. Đây là một hành vi không đáng tin cậy.
Trên đây là những ý kiến đóng góp từ thành viên diễn đàn. Tôi hy vọng rằng thông qua sự trao đổi, chúng ta cùng nhau hoàn thiện và làm rõ ý nghĩa của các cụm từ trên.
