Sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em, và việc chăm sóc và hạ sốt kịp thời sẽ giúp tránh các biến chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc hạ sốt quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn. Vậy trẻ sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm và cần uống thuốc?
Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt
Sốt ở trẻ có thể có hai nguyên nhân chính:
- Sốt do nhiễm trùng: Virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, siêu vi là những tác nhân gây sốt do nhiễm trùng ở trẻ em. Thường gặp ở các bệnh như viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm đường hô hấp cấp, hoặc trẻ sốt xuất huyết, tay chân miệng, viêm họng, Amidan, viêm tai giữa,...
- Sốt không do nhiễm trùng: Trẻ có thể bị sốt khi mắc một số bệnh lý liên quan đến hệ thống cấu tạo máu, mô liên kết, u hoặc một số bệnh không do nhiễm trùng khác như Lupus ban đỏ, viêm động mạch, viêm tắc tĩnh mạch,... Ngoài ra, trẻ có thể sốt do trúng gió, say nắng, sau tiêm ngừa, mọc răng hay do mẹ ủ ấm cho trẻ không đúng cách.
Trẻ em sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm?
Theo chia sẻ của ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng từ Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, trẻ sốt trên 39 độ được xem là nguy hiểm, vì đây là mức thân nhiệt cao có thể gây co giật và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Thân nhiệt của trẻ em thường cao hơn từ 0.5 - 1 độ so với người trưởng thành. Nhiệt độ cơ thể bình thường của trẻ dao động trong khoảng từ 36.5 - 37.5 độ C, và khi vượt qua 37.5 độ C, trẻ bắt đầu có sốt. Mức độ sốt của trẻ ngày càng nguy hiểm khi nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn:
- Thân nhiệt từ 37.5 - 38.5 độ C: Trẻ sốt nhẹ.
- Thân nhiệt từ 38.5 - 39 độ C: Trẻ sốt vừa.
- Thân nhiệt từ 39 - 40 độ C: Trẻ sốt cao, nguy hiểm.
- Thân nhiệt trên 40 độ C: Trẻ sốt rất cao, cực kỳ nguy hiểm.
Tuy nhiên, để theo dõi sự thay đổi thân nhiệt của trẻ, điều quan trọng là phụ huynh cần đo chính xác. Nhiệt kế thủy ngân và nhiệt kế điện tử là hai loại nhiệt kế thông dụng để đo nhiệt độ cho trẻ, tùy vào vị trí đặt nhiệt kế mà thân nhiệt của trẻ sẽ có sự khác nhau. Quan trọng nhất là phải nhớ rằng nhiệt độ trên 38 độ là sốt.
Trẻ sốt bao nhiêu độ cần uống thuốc?
Hiện nay, để hạ sốt cho trẻ, có thể sử dụng thuốc hoặc không sử dụng thuốc. Nếu sử dụng thuốc, trẻ sẽ hạ sốt nhanh hơn, nhưng cần lưu ý một số tác dụng phụ có thể xảy ra. Vậy trẻ sốt bao nhiêu độ thì nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt?
ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng cho biết, "Khi trẻ bị sốt, chúng ta cần dựa vào nhiều yếu tố như độ tuổi của trẻ, mức độ sốt, nguyên nhân gây sốt, tiền sử bệnh của trẻ để lựa chọn loại thuốc với liều lượng phù hợp".
-
Đối với trẻ sốt dưới 38 độ: Trẻ sốt dưới 38 độ được xem là sốt nhẹ, phụ huynh không cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt ngay. Thay vào đó, nhiều phương pháp hạ sốt không dùng thuốc như dùng khăn ấm đắp trán, lau người, mặc quần áo thoáng mát, bổ sung nước sẽ là lựa chọn tốt nhất. Phụ huynh cần theo dõi các biểu hiện của trẻ và có biện pháp xử lý kịp thời nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm. Đối với trẻ nhỏ còn bú sữa mẹ, phụ huynh nên cho trẻ bú theo nhu cầu và tăng cữ bú để cung cấp đủ nước và dưỡng chất. Trẻ trên 6 tháng tuổi có thể uống dung dịch Oresol để hạ sốt và bù điện giải.
-
Trẻ sốt từ 39 độ trở lên: Khi sốt cao trên 39 độ, phụ huynh nên cho trẻ dùng thuốc hạ sốt càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ trẻ sốt cao co giật. Bên cạnh đó, có thể kết hợp với các phương pháp hạ sốt không dùng thuốc như dùng khăn ấm chườm trán, lau người,... Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc hạ sốt cần được sự đồng ý của bác sĩ và tuân thủ đúng liều lượng và loại thuốc bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp trẻ có co giật, phụ huynh phải đặt một chiếc khăn mềm vào miệng trẻ để ngăn bé cắn vào lưỡi.
Ibuprofen và Paracetamol là hai loại thuốc hạ sốt giảm đau thường được sử dụng cho trẻ. Tại Việt Nam, Ibuprofen không được sử dụng khi trẻ sốt do sốt xuất huyết, nên Paracetamol thường được ưu tiên. Thuốc có hiệu quả sau khoảng nửa tiếng và kéo dài trong khoảng 4 tiếng, chỉ cho trẻ uống liều tiếp theo sau 4-6 tiếng nếu thân nhiệt của trẻ vẫn cao. Tuy nhiên, phụ huynh không nên tự ý kết hợp Ibuprofen và Paracetamol cho trẻ uống vì điều này không giúp trẻ hạ sốt nhanh hơn, mà có thể gây nguy hiểm.
Trẻ em bị sốt bao nhiêu cần đưa đi gặp bác sĩ?
Trong một số trường hợp, sốt ở trẻ liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng của trẻ trong vòng 24 giờ, như bệnh viêm màng não mô cầu, nhiễm trùng huyết, sốc - trụy tim mạch,... Vì vậy, khi trẻ sốt, phụ huynh cần theo dõi thân nhiệt, hạ sốt đúng cách và ghi lại các triệu chứng đi kèm. Nếu trẻ có các dấu hiệu sau, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện để được các bác sĩ hỗ trợ càng sớm càng tốt:
- Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt.
- Trẻ sốt cao trên 40 độ C.
- Sốt cao kéo dài hơn 72 giờ.
- Trẻ có biểu hiện mất nước.
- Sốt cao co giật.
- Có dấu hiệu cứng cổ.
- Đau đầu dữ dội.
- Phát ban trên da.
- Nôn ói nhiều.
- Mất ý thức, lơ mơ.
- Khó đánh thức, ngủ li bì.
- Quấy khóc nhiều.
- Khó thở.
- Không bú được, không nuốt thức ăn hay uống nước được.
Các cách hạ sốt cấp tốc cho trẻ tại nhà
Đối với trẻ sốt ở mức nhẹ và vừa, phụ huynh có thể hạ sốt cho trẻ tại nhà bằng các cách không sử dụng thuốc sau:
- Cho trẻ nghỉ ngơi trong phòng thoáng khí.
- Mặc quần áo thoải mái, thấm hút tốt vì việc ủ ấm, mặc quần áo quá kín, quá dày sẽ làm khó cho quá trình tản nhiệt và thoát mồ hôi.
- Bổ sung đủ nước và điện giải cho trẻ.
- Lau người bằng khăn mềm thấm nước ấm, tập trung ở vùng trán, nách và bẹn để giúp lỗ chân lông giãn nở, thoát nhiệt tốt hơn. Lưu ý không dùng nước lạnh hoặc đá lạnh vì có thể gây bỏng lạnh và suy hô hấp.
- Theo dõi nhiệt độ của trẻ và đo lại thân nhiệt trung bình khoảng 1-2 tiếng/lần.
- Dùng miếng hạ sốt cho trẻ.
- Bổ sung đủ dưỡng chất, Vitamin và khoáng chất cho trẻ trong mỗi bữa ăn.
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ bị sốt và vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:
Tóm lại, với những thông tin được đề cập về vấn đề "Trẻ sốt bao nhiêu độ là nguy hiểm?", hi vọng các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn và nắm được cách chăm sóc phù hợp, đúng cách khi trẻ bị sốt. Đối với các trường hợp trẻ bị sốt cao và cực cao, phụ huynh nên thông báo cho bác sĩ chuyên khoa hoặc đưa trẻ đến các bệnh viện uy tín để được hỗ trợ càng sớm càng tốt, tránh để bệnh kéo dài gây biến chứng nguy hiểm.
