Kỹ thuật chụp ảnh phóng xạ công nghệ đã trở nên phổ biến trong công nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, an toàn bức xạ trong quá trình này cũng cần được đặc biệt quan tâm. Hãy cùng tìm hiểu về chủ đề này để hiểu rõ hơn về quy trình và các biện pháp an toàn trong chụp ảnh phóng xạ công nghiệp.
Chụp ảnh phóng xạ công nghệp: Kiểm tra và phát hiện khuyết tật
Chụp ảnh phóng xạ công nghiệp (CAPX) là một phương pháp kiểm tra không phá hủy để phát hiện khuyết tật trong vật liệu, kiểm tra khuyết tật mối hàn, sản phẩm đúc và các cấu kiện xây dựng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, kỹ thuật viên, thiết bị bức xạ và nguồn phóng xạ phải được cấp phép và chứng nhận.
Hai loại nguồn bức xạ thường được sử dụng trong chụp ảnh phóng xạ công nghiệp là nguồn phát tia X và nguồn phát tia gamma (ví dụ: nguồn phóng xạ Iridium-192, Cobalt-60 và Selenium-75). Thông thường, quá trình chụp ảnh phóng xạ công nghiệp diễn ra trong môi trường khó khăn và điều kiện thao tác bất lợi. Vì vậy, thiết bị sử dụng chiếu chụp phải được thiết kế bền chắc và hoạt động an toàn ở nhiều điều kiện khác nhau, thậm chí trong môi trường nhiệt đới với nhiệt độ cao.
Bức xạ: Khái niệm và ảnh hưởng
Theo Luật Năng lượng nguyên tử 2008, bức xạ là chùm hạt hoặc sóng điện từ có khả năng ion hoá vật chất. Bức xạ tự nhiên có thể được tìm thấy trong nhiều nguồn như đất, đá, thức ăn, không khí, vật liệu xây dựng, tia vũ trụ và trong cơ thể con người. Chúng đóng góp khoảng 75% trong liều chiếu xạ hàng năm.
Nguyên lý an toàn bức xạ trong chụp ảnh phóng xạ
Nguyên lý bảo vệ an toàn bức xạ (ATBX) trong chụp ảnh phóng xạ bao gồm ba yếu tố chính:
1. Thời gian
Càng ít tiếp xúc (hoặc tiếp xúc trong thời gian càng ngắn) thì càng giảm liều bức xạ nhận được. Do đó, kỹ thuật viên cần giảm thời gian tiếp xúc với nguồn phóng xạ càng nhiều khi thực hiện chụp ảnh.
2. Khoảng cách
Cường độ bức xạ giảm mạnh khi đứng xa nguồn phóng xạ. Vì vậy, kỹ thuật viên cần đảm bảo đứng xa và giữ khoảng cách an toàn với nguồn phóng xạ để giảm liều bức xạ nhận được.
3. Che chắn
Vật liệu che giữa kỹ thuật viên và nguồn phóng xạ có tác dụng giảm liều bức xạ chiếu đến. Do đó, kỹ thuật viên cần sử dụng các vật liệu che chắn phù hợp để bảo vệ bản thân khỏi bức xạ.
Người phụ trách an toàn bức xạ và trách nhiệm của họ
Người phụ trách an toàn bức xạ là nhân viên được cấp chứng chỉ và có chuyên môn, nghiệp vụ, nắm vững quy định của pháp luật về ATBX. Họ có trách nhiệm giúp người đứng đầu tổ chức, cá nhân được cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ thực hiện các quy định an toàn. Đồng thời, họ cũng thực hiện các nhiệm vụ khác như xây dựng và tổ chức thực hiện nội quy, huấn luyện nghiệp vụ và kiểm tra an toàn.
Trách nhiệm của kỹ thuật viên trong bảo đảm an toàn bức xạ
Kỹ thuật viên chụp ảnh phóng xạ là nhân viên bức xạ và làm việc trực tiếp với bức xạ. Họ cần được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ và nắm vững quy định của pháp luật về an toàn. Trách nhiệm của kỹ thuật viên bao gồm tuân thủ quy định của pháp luật và quy chuẩn kỹ thuật, sử dụng phương tiện bảo vệ và khám sức khỏe định kỳ. Họ cũng phải báo cáo ngay cho người phụ trách an toàn về bất thường và thực hiện biện pháp khắc phục sự cố bức xạ.
An toàn bức xạ: Một số nguyên tắc bổ sung
Để đảm bảo an toàn bức xạ trong chụp ảnh phóng xạ, chúng ta cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Đảm bảo ý thức về an toàn của từng kỹ thuật viên và tuân thủ quy trình và biện pháp an toàn bức xạ trong mọi tình huống.
- Kỹ thuật viên CAPX cần tuân thủ quy định của pháp luật và quy trình thực hiện được xây dựng bởi người sử dụng lao động.
- Chú trọng đến các mối nguy hiểm không phải từ bức xạ và trang bị các công cụ bảo hộ phù hợp.
- Xem xét và giảm thiểu các rủi ro có thể gây nguy hiểm đến tính toàn vẹn, an toàn hoặc an ninh của thiết bị CAPX.
- Sử dụng và bảo dưỡng thiết bị CAPX theo hướng dẫn của nhà sản xuất, và tuân thủ các chỉ dẫn và quy định hiện có.
Đào tạo an toàn bức xạ trong chụp ảnh phóng xạ
Hiện nay, tại Việt Nam, kỹ thuật viên CAPX được đào tạo qua khóa học an toàn bức xạ trong chụp ảnh phóng xạ. Sau khóa học, học viên có thể được cấp chứng nhận và chứng chỉ từ cơ quan có thẩm quyền. Chu kỳ đào tạo lại là 3 năm/1 lần để đảm bảo kiến thức và kỹ năng cập nhật.
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về dịch vụ an toàn bức xạ, kiểm tra chụp ảnh phóng xạ hoặc đào tạo kiểm tra không phá hủy, hãy liên hệ với Công ty CP Dịch vụ Công nghệ và Đào tạo Phúc Minh Anh (PMA) qua số điện thoại 0889718988 hoặc 0973145129 hoặc gửi email đến [email protected] hoặc [email protected].
Chụp ảnh phóng xạ công nghệ là một công việc quan trọng và cần được thực hiện một cách an toàn và chuyên nghiệp. Hãy luôn tuân thủ các quy định và biện pháp an toàn để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
