Trẻ 2 tuổi đã có thể tham gia vào bữa ăn với các thành viên trong gia đình. Điều quan trọng ba mẹ cần lưu ý là giai đoạn này con trẻ thích vận động và khám phá, do đó nhu cầu về dinh dưỡng cần được chú trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi để đảm bảo cho bé phát triển toàn diện.
Trẻ 2 tuổi cần bao nhiêu thức ăn mỗi ngày?
Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, trẻ gái 2 tuổi cần đạt chiều cao trung bình là 86,4cm và cân nặng 11,5kg. Trong khi đó, trẻ trai cùng độ tuổi nên có chiều cao khoảng 87,8cm và cân nặng khoảng 12,2kg.
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi cần đảm bảo con tăng 200g cân nặng và 0,8-1cm chiều cao mỗi tháng.
Số calo cần thiết cho trẻ 2 tuổi là từ 1.000 - 1.400 calo mỗi ngày để tăng trưởng và phát triển. Tuy nhiên, điều này cũng phụ thuộc vào thể trạng và mức độ vận động của từng bé.
Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi
Khi bé đạt 2 tuổi, bé đã hình thành thói quen ăn uống và biểu hiện sở thích hoặc không thích các món ăn. So với giai đoạn trước, khi bé đạt 2 tuổi, bé cần tăng cả số lượng và loại thực phẩm được nạp vào cơ thể. Đồng thời, yêu cầu về chất dinh dưỡng cũng cao hơn.
Để làm được điều này, ba mẹ cần thiết lập chế độ dinh dưỡng cho bé 2 tuổi đảm bảo các nguyên tắc sau:
1. Cân bằng và đủ các nhóm chất
Theo các chuyên gia sức khỏe, trẻ 2 tuổi cần có những bữa ăn cân bằng và đủ các nhóm chất dinh dưỡng. Đó là thức ăn chứa protein (chất đạm), chất béo tốt, tinh bột, trái cây và rau củ. Dưới đây là khẩu phần ăn đề xuất cho trẻ 2 tuổi:
- Chất đạm (các loại thịt, hải sản, trứng...): 120 - 150g
- Chất béo tốt (dầu hoặc bơ, đậu phộng...): 30 - 40g
- Tinh bột (gạo trắng, bắp, khoai lang, khoai tây, yến mạch...): 150 - 200g
- Trái cây và rau xanh (cam, táo, chuối, rau mồng tơi, rau cải xoăn, rau cải bó xôi...): 150 - 200g
Khẩu phần ăn được đề xuất cho trẻ 2 tuổi trong một bữa là 4 phần tinh bột, 1 phần đạm, 1/2 phần rau và 1/2 phần trái cây và lượng nhỏ chất béo. Khi cho bé ăn cơm, chỉ nên cho bé ăn 1 bát cơm nát không quá đầy.
2. Ăn đủ bữa
Để đạt mốc phát triển, trẻ 2 tuổi cần ăn 5-6 bữa/ngày, trong đó có 3 bữa chính và 2 bữa phụ. Khoảng cách giữa các bữa ăn thường là 3 giờ.
Tùy vào thể trạng và nhu cầu của con, ba mẹ cũng có thể điều chỉnh bữa ăn cho phù hợp. Nếu thấy con thường chán ăn vào các bữa chính, ba mẹ có thể cắt giảm bữa phụ hoặc các món ăn vặt để con ăn ngon miệng hơn trong bữa chính.
3. Lựa chọn thực phẩm giàu đạm
Protein không chỉ có trong thịt. Có rất nhiều loại thực phẩm giàu chất đạm mà bé 2 tuổi có thể ăn được. Tuy nhiên, hãy chắc chắn rằng những thực phẩm này được nấu mềm hoặc chế biến an toàn cho bé. Dưới đây là danh sách một số thực phẩm giàu đạm:
- Thịt lợn
- Thịt bò
- Thịt gà
- Thịt cừu
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Đậu hũ
- Đậu lăng
- Trứng
- Cá
- Các loại hạt hoặc hoa quả trộn với sữa chua
4. Lựa chọn thực phẩm giàu chất béo tốt
Trẻ 2 tuổi cần chất béo tốt để cung cấp năng lượng và hỗ trợ phát triển trí não. Ngoài các thực phẩm tự nhiên giàu chất béo như thịt và sữa, ba mẹ cũng nên sử dụng các loại dầu lành mạnh trong quá trình nấu nướng, bao gồm:
- Dầu bơ hoặc bơ
- Dầu ô liu
- Dầu mè
- Dầu gấc
- Dầu hạt cải
- Cá béo (cá hồi, cá mòi)
- Các loại hạt
5. Đa dạng nguồn tinh bột
Bé 2 tuổi cần nhiều tinh bột để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Do đó, ba mẹ nên bổ sung vào thực đơn cho bé nhiều thực phẩm giàu năng lượng như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ giàu tinh bột và trái cây. Dưới đây là danh sách một số loại thực phẩm giàu tinh bột:
- Gạo trắng
- Yến mạch (nấu chín)
- Khoai lang
- Diêm mạch
- Đậu/đậu Hà Lan/đậu lăng
- Khoai tây
- Bánh mỳ
- Bún, phở, nui
- Các loại bánh tự làm
6. Đảm bảo trẻ ăn đủ rau củ và trái cây
Các loại rau củ và trái cây cung cấp cho trẻ vitamin A, C cũng như các vitamin và khoáng chất quan trọng khác. Dưới đây là danh sách một số loại rau củ và trái cây nên cho bé 2 tuổi:
- Cà rốt
- Bí đỏ
- Bông cải xanh
- Các loại rau xanh lá
- Cam, dâu tây, kiwi, táo, chuối...
Nếu bé không thích ăn rau hoặc trái cây, ba mẹ có thể bổ sung chúng vào bữa ăn chính và cả bữa ăn phụ. Dần dần, bé sẽ tập được thói quen ăn rau và trái cây.
7. Tránh các loại thực phẩm có thể gây hại cho trẻ
Khi quyết định cho trẻ 2 tuổi ăn gì, hãy đảm bảo rằng bạn không cho bé ăn những loại thực phẩm có thể gây hóc hoặc bị nghẹn, chẳng hạn như:
- Cá loại thịt dai
- Xúc xích
- Hạt đậu phộng
- Thạch rau câu
- Kẹo cao su
- Kẹo cứng, kẹo dẻo
- Nho nguyên quả
- Cà chua bi
- Bắp rang bơ
- Các loại hạt
Ngoài ra, cần hạn chế thực phẩm không lành mạnh như thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa hoặc đồ ngọt. Điều này không chỉ không tốt cho sức khỏe của trẻ, mà còn tạo thói quen ăn uống mất cân bằng.
Bổ sung một số chất dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi
Bên cạnh chú trọng vào thức ăn, ba mẹ cũng đừng quên bổ sung nước và các loại thức uống bổ sung khác như sữa và các loại vitamin và khoáng chất cần thiết. Dưới đây là một số gợi ý:
1. Nước
Ngoài việc chú trọng vào thức ăn, ba mẹ cần bổ sung nước cho con. Trẻ 2 tuổi cần nhiều nước để duy trì vận động, đặc biệt là sau khi chạy nhảy. Theo Viện Nhi khoa Mỹ, trẻ trong độ tuổi này nên uống khoảng 2-4 cốc nước mỗi ngày (khoảng 470 - 950ml).
Nước lọc đun sôi để nguội, nước cam, nước dừa, nước ép hoa quả tự làm, nước canh... là những thức uống lành mạnh nên khuyến khích bé uống. Hạn chế cho con uống các loại nước ngọt có ga, nước hoa quả đóng chai, trà sữa vì chúng nhiều đường, không tốt cho sự phát triển của trẻ.
2. Sữa
Sữa là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn của trẻ 2 tuổi. Sữa cung cấp vitamin D và canxi, giúp xương và răng của bé chắc khỏe. Trẻ trong độ tuổi này cần được cung cấp khoảng 200 - 300ml tổng lượng sữa và các chế phẩm từ sữa mỗi ngày.
Tuy nhiên, không nên cho trẻ uống quá nhiều sữa vì có thể gây thiếu sắt. Uống quá nhiều sữa khiến bé không có cảm giác đói và ăn ít thức ăn khác. Điều này làm giảm khả năng hấp thụ sắt và gây ra những vấn đề như táo bón, có máu trong phân...
3. Các vitamin và khoáng chất cần thiết
Trẻ trong độ tuổi tập đi cần khoảng 700mg canxi và 600 IU vitamin D (để hấp thụ canxi) mỗi ngày. Các vitamin và khoáng chất này có thể được cung cấp thông qua ánh sáng mặt trời, thức ăn hoặc các loại viên uống bổ sung.
Thể trạng, mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và chế độ ăn của bé là khác nhau. Do đó, để biết bé có cần uống bổ sung vitamin D và canxi hay không, ba mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Tuyệt đối không bổ sung tùy tiện vì điều này có thể gây hại cho bé.
Theo các chuyên gia, với những bé ăn uống tốt, đủ chất và đa dạng thực phẩm, không cần phải cho bé uống thực phẩm bổ sung. Ngược lại, với những bé lười ăn/kén ăn, gầy gò, nên uống theo chỉ định của bác sĩ nhi khoa.
Gợi ý thực đơn cho bé 2 tuổi tăng cân
Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi hoàn toàn không khó. Dưới đây là một thực đơn mẫu cho bé:
- Bữa sáng: 1 bát con cháo lươn nấu cà rốt, bí đỏ hoặc một miếng bánh mì nướng ăn cùng trứng và bơ đậu phộng.
- Bữa ăn nhẹ buổi sáng: phô mai và táo thái lát mỏng.
- Bữa trưa: lưng chén cơm nát (mềm hơn cơm người lớn) ăn kèm tôm rim mặn ngọt, canh sườn non nấu rau củ, tráng miệng hồng xiêm.
- Bữa ăn nhẹ buổi chiều: sữa công thức hoặc sữa chua trộn hoa quả.
- Bữa tối: 1 chén cơm nát ăn kèm cá hồi sốt cam, canh thịt băm cải bó xôi, tráng miệng đu đủ.
- Trước khi đi ngủ: 1 cốc sữa.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho bé 2 tuổi không phức tạp, chỉ cần ba mẹ áp dụng vài mẹo nhỏ trên là đã có thể đảm bảo bé ăn ngon miệng và đủ chất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với đội ngũ thầy cô giáo của ILO để được hỗ trợ.
